بازارهای مالی جایگاه مهم و جذابی برای کسب درآمد و تولید ثروت محسوب می‌شود. سرمایه گذاری در بازارهای مالی و خرید و فروش سهام از قید و بند زمان و قوانین دست و پاگیرمعاملاتی رها شده است و به خاطر اینکه موقعیت‌های کسب درآمد مناسبی ایجاد می‌کند افراد زیادی را به سمت خود جذب کرده است؛ اما از طرفی فعالیت در بازار بورس و خرید و فروش سهام مستلزم پذیرش ریسک بالاتری نیز هست. با آموزش دیدن و کسب علوم مرتبط با بازار بورس مانند روش‌های مختلف تحلیل، مدیریت سرمایه ، روانشانسی بازار ، تابلوخوانیو… می‌توان ریسکمعاملات را به شدت پایین آورد.
در سال‌های اخیر فعالیت‌های زیادی برای درک بهتر رفتار بازارهای مالی وپیش بینی رفتار آینده آنها صورت گرفته و روش‌های مختلفی برای تحلیل این بازارها ایجاد شده است. مهمترین آنها تحلیل بنیادی یا فاندامنتال ( fundamental analysis )و تحلیل تکنیکال ( technicalanalysis ) است.
امروزه تحلیل تکنیکالبسیار رواج یافته و یکی از اصلی‌ترین روش‌های تحلیل بازارهای مالی در عصر حاضر است. به طوری که معامله گران بازار فارکس با گردش مالی روزانه بیش از ۵ تریلیون دلار به شدت از تحلیل تکنیکال برای پیش‌بینی روند آتی قیمت‌ها استفاده می‌کنند. به عنوان یکی از اصلی‌ترین روش‌های تحلیل بازار بورس در کلاس‌های آموزش بورس اوراق بهادار به افراد آموزش داده می‌شود.
حتما بخوانید: آموزش اندیکاتور ایچیموکو در تحلیل تکنیکال
پیشینه تحلیل تکنیکالبه حدود دو سده قبل برمی‌گردد زمانی که یک تاجر برنج در کشور ژاپن از نمودار شمعی برای پیش‌بینی قیمت برنج استفاده می‌کرد. اما تحلیل تکنیکال به شکل امروزی و مدرن برای نخستین بار در قرن ۱۹ میلادی توسط شخصی به نام چارلز داو با تشکیل نمودارهای قیمت سهام و بررسی آنها و همچنین ایجاد قواعد و اصولی برای تحلیل این نمودارها شکل گرفت. برخی به اشتباه جان م ورفیرا پدر علم تحلیل تکنیکالمی‌دانند در حالی که خود ایشان در ابتدای کتاب تحلیل تکنیکال در بازار سرمایه از چارلز داو به عنوان پدر علم تحلیل تکنیکال یاد می‌کند و نظریه و اصول او را به عنوان پایه‌های اصلی و بنیان تحلیل تکنیکال آموزش می‌دهد. در این مقاله قصد داریم به زندگینامه چارلز داوو اصولی که برای تحلیل تکنیکال بنیان نهاد بپردازیم.
حتما بخوانید: علم کندل استیک و الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال
زندگی نامه چارلز داو
چارلز هنری داو (Charles Henry Dow)در ششم نوامبر ۱۸۵۱ در شهر استرلینگ در ایالت کنتیکت ایالات متحده آمریکا به دنیا آمد. پدر او کشاورز بود و در ۶ سالگی پدرش را از دست داد. در ۲۱ سالگی در روزنامه اسپرینگفیلد دیلی در ماساچوست مشغول کار شد.
شروع کار چالز داو به عنوان یک روزنامه نگار
چارلز داو به مدت سه سال یعنی تا سال ۱۸۷۵ در آن روزنامه به عنوان خبرنگار تحت مدیریت شخصی به عنوان ساموئل بولز مشغول کار بود. آقای بولز همیشه تاکید داشت که مقالات باید همیشه شفاف و با جزییات کامل باشد. بعد از آن به مدت دو سال در مجله پروویدنس استار واقع در ایالت رود آیلند به عنوان سردبیر شب مشغول به کار شد. البته پذیرفته شدن در این مجله به این سادگی‌ها نبود. مجله پروویدنس استار از مشهورترین و معتبرترین مطبوعات ایالت رود آیلند بود و سر دبیر آن علاقه‌‌‌ای به استخدام پسری جوان وکم تجربه نداشت؛ ولی چارلز داو توانست با تجربه سه سال گذشته خود او را راضی کند. او در مدت کوتاهی موفق شد نوشتن مقالات تجاری مجله پروویدنس استار را برعهده بگیرد. در همین جا بود که با ادوارد جونز (edward jones) آشنا شد.
حتما بخوانید: اندیکاتورهای بیل ویلیامز در تحلیل تکنیکال
چارلز داومطالبی در مورد چگونگی توسعۀ صنایع مختلف و چشم‌انداز آینده آنها و سرمایه گذاری در املاک و مستغلات ارائه کرد که مخاطبان زیادی را به خود جذب نمود. اینگونه فعالیت‌های داو رئیسش را مجاب نمود او را به همراه گروهی از بانکداران، برای تهیه گزارش در مورد استخراج نقره بفرستند. نتیجه این سفرها و گزارشات مجموعه مقالاتی در مورد کوه‌های راکی، سالن‌های رقص بوم تاون، شرکت‌های استخراج معادن و صنعت قمار که تحت عنوان (نامه‌های لیدویل) به چاپ رسید و کتاب (چگونه در چند لحظه ثروتمند شوید) که در مورد سرمایه داری و سرمایه گذاری است شد.
سفر چارلز داو به نیویورک آغازی برتحلیل تکنیکال
سه سال بعد از شروع کار در پرویدنس به نیویورک رفت تا ازقابلیت‌ها و ظرفیت‌های تجاری آن استفاده کند. او در مجله‌ی وال استریت کمرینن شروع به کار کرد. این یک مجله مالی بود که اخبار مالی را به بانک‌ها و کارگزاری‌های بورس می‌داد. چارلز داواز ادوارد جونز برای همکاری دعوت می‌کند. از ویژگی‌های مهم ادوارد سرعت عمل او در تحلیل صورت‌های مالیبود. این دو با هم گزارشات مالیبی‌طرفانه و دقیقی از وال استریت ارائه می‌کردند که مورد توجه عده زیادی قرار گرفت؛ چرا که سایر گزارشگران با گرفتن رشوه گزارشات خود را به نفع یا زیان عده‌ای تغییر می‌دادند.
روزنامه وال استریت ژورنال
در سال ۱۸۸۲ چالز داو و ادوارد جونز به همراه شریک دیگر خود به نام چارلز برگ استیریسر (Charles Bergstresser)که سرمایه گذار اصلی بود، شرکت داو جونز و شرکا را تاسیس کردند. در سال ۱۸۸۳ این شرکت اطلاعاتی تحت عنوان نامه بعد از ظهر مشتریان منتشر کرد که شامل اطلاعات و اخبار مالی روز بود و به سرعت به هزار مشترک رسید.
با گذشت چند سال در سال ۱۸۸۹ روزنامه وال استریت ژورنال (wall street journal) را منتشر کردند و هدف آن را ارائه اخبار تاثیرگذار بر روی قیمت سهام و برخی کالاها به صورت روزانه و کاملا عادلانه و بدون گرایش به سمت خاصی تعیین کرد و به شدت به آن پایند بود.
حتما بخوانید: سیگنال خرید و فروش در سیستم معاملاتی POPULAR
چارلز داو در سال ۱۸۹۹ باز نشسته شد و در اواخر قرن ۱۹ میانگین صنعتی داو جونز (dow jones industrial average) را ابداع کرد. این شاخص در ابتدا میانگین قیمت ۱۲ شرکت بود و به شدت مورد توجه فعالان بازار بورس قرار گرفت به طوری هم اکنون نیز از آن استفاده می‌شود.
چارلز داو در سال ۱۹۰۲ در نیویورک در گذشت.
اصول تحلیل تکنیکال که چارلز داو بنا نهاد:
- همه چیز در شاخص بورس لحاظ شده است.
- بازار سه نوع روند دارد.
- روندهای بزرگ شامل سه مرحله هستند.
- شاخص‌ها باید یک دیگر را تایید کنند.
- حجم معاملات باید روند را تصدیق کند.
- روند‌ها تا زمانی که نشانه‌های قطعی بازگشت نمایان نشوند به حرکت خود ادامه می‌دهند.
همه چیز در شاخص لحاظ شده است
چارلز داومعتقد بود در تحلیل تکنیکالنیازی به بررسی اخبار گوناگون و جمع آوری اطلاعات مختلف نظیر آنچه برخی از آمارگران انجام می‌دهند و به بررسی قیمت کالاها، وضعیت نقل و انتقالات بانکی، حجم معاملات داخلی و خارجی و … می‌پردازند نیست؛ چرا که بازار همه فاکتورها را در قیمت‌ها لحاظ می‌کند.
در تحلیل تکنیکال افراد می‌دانند بازار قادر به پیش بینی اتفاقاتی مانند بلایای طبیعی نیست؛ ولی مجموعه تمام این اتفاقات بر عرضه و تقاضا اثر می‌گذارد. در نتیجه برآیند تمام این نیروها خود را در قیمت‌ها نشان می‌دهد. تحلیل تکنیکالنیز فقط به بررسی قیمت‌ها می‌پردازد.
حتما بخوانید: آموزش اندیکاتور MACD در تحلیل تکنیکال
بازار بورس سه نوع روند دارد
در تحلیل تکنیکالبازار دارای سه روند صعودی، نزولی و خنثیاست.
- در روند صعودیقیمت‌ها، ممکن است بارها به سمت بالا و پایین نوسان کنند ولی برآیند آن دارای شیب مثبت است.
- در روند نزولینیز بر قیمت‌ها نوسان دارند ولی برآیند آن دارای شیب منفی است.
- در روند خنثیبرآیند قیمت‌ها نه رو به بالا و نه رو به پایین است.
از نظر چارلز داو که بنیانگذار تحلیل تکنیکالاست، یک روند خود از سه روند دیگر تشکیل می‌شود.
-
روند اولیه
روند اولیه، همان روند اصلی است که جهت آن جهت کل روند را نشان می‌دهد.
-
روند ثانویه
روند ثانویه، اصلاحی در روند اولیه است که به نظرچارلز داو یک سوم تا دوسوم روند اولیه اصلاح صورت می‌گیرد.
-
روند کوچک
روند کوچک، نوساناتی در روند ثانویه است که کمتر از سه هفته به طول می‌انجامد.
روندهای بزرگ داری سه مرحله اند
چارلز داومعتقد بود روند اولیه بیشترین اهمیت را دارد چرا که جهت کل روند را مشخص می‌کند.
ویدیو آموزشی : اخبار تمرکز شما را در بورس از بین می‌برد
در تحلیل تکنیکال روند اولیه شامل سه مرحله است:
- مرحله تراکم:در انتهای روند اتفاق می‌افتد. اگر روند نزولی باشد، زمانی که اخبار بدی که باعث کاهش قیمت‌ها شده بود، قدرت خود را از دست می‌دهند سرمایه گذاران باهوش انتهای روند را تشخیص داده و در این مرحله اقدام به ورود به بازار می‌کنند.
- مرحله مشارکت عمومی: زمانی که قیمت شروع به رشد می‌کند و تحلیلگران متوجه شده و وارد بازار می‌شوند.
- مرحله توزیع:زمانی که اخبار و تحلیل مثبت از بازار به سرعت و به صورت گسترده در همه جا پخش می‌شود. در این مرحله حجم معاملات به خاطر مشارکت افراد بیشتر افزایش می‌یابد. در این مرحله است که سرمایه گذارانی که در مرحله تراکم وارد بازار شده بودند اقدام به فروش می‌کنند.
شاخص‌ها باید یکدیگر را تایید کنند
چارلز داوبر این عقیده بود که هر نشانه و اخطار برای آغاز روند جدید زمانی اهمیت دارد که هر دو شاخص صنعت و راه آهن اخطار یا علامت مشابهی را نشان دهند و همدیگر را تایید کنند. هر چند به نظر او لزومی‌نداشت که هر دو اخطار در یک زمان ایجاد شوند؛ اما هر چه فاصله میان آنها کمتر باشد تایید قوی‌تری بر تشخیص روند بوده است. همچنین چارلز داو متوجه شد هر گاه این دو شاخص بر خلاف هم حرکت کنند روند قبلی همچنان ادامه خواهد داشت.
حجم معاملات باید روند را تصدیق کند
حجم معاملات یک عامل ثانویه ولی مهم در تایید اخطارهای تحلیل تکنیکالاست. حجم معاملات باید همسو با روند اصلی باشد. در روندهای صعودی حجم معاملات باید همراه با افزایش قیمت بالا رود و در روند نزولی حجم معاملات در نوسانات مثبت کاهش و در نوسانات نزولی افزایش می‌یابد.
روند‌ها تا زمانی که نشانه‌های قطعی بازگشت نمایان نشود به حرکت ادامه می‌دهند
ماهیت این اصل شباهت زیادی به قانون دوم نیوتن دارد و بیان می‌دارد که هر چیز متحرکی جهت حرکت خود را حفظ می‌کند، مگر یک نیروی خارجی جهت آن را تغییر دهد.
یکی از دشوارترین کارها برای کسانی که از نظریات چارلز داو پیروی می‌کنند این است که تفاوت میان اصلاح روند فعلی را با آغاز روند مخالف تشخیص دهند.
چارلز داو معتقد بود تا زمانی که اخطار و نشانه‌های قطعی از آغاز روند مخالف صادر نشده روند فعلی ادامه دارد و تمام نشده است.
نتیجه گیری
با این که چارلز هنری داودر طول زندگی خود به عنوان یک روزنامه نگار شناخته شده بود؛ ولی خدمات او در حوزه‌ی بازارهای مالی و همچنین ابداع شاخص داو جونز موجب شد امروزه او به عنوان پدر علم تحلیل تکنیکالشناخته شود.
چارلز داو همچنین به تحلیل تکنیکال نظم داد و قواعد و اصولی برای آن بنا کرد که فهم و درک افراد از رفتار بازار را ساده تر و تحلیل تکنیکال را کاربردی‌تر نمود.